Neem je wel of niet je wandelstokken mee op de camino?

Bij Spain is More helpen we jaarlijks vele pelgrims op weg met hun camino. En krijgen we diverse vragen over het wel of niet gebruiken van stokken op de camino. We zetten de voor- en nadelen voor je op een rij.

De pelgrimsstaf van vroeger

Maar eerst even terug naar het verleden. We herkennen Jacobus aan de wandelstok in zijn hand. Voor vele wandelaar een reden om aan te nemen dat een pelgrim naar Santiago de Compostela altijd een stok bij zich heeft. Een stok maakt een wandelaar echter niet tot pelgrim en je hoeft geen pelgrim te zijn om met een stok te lopen. Het heeft een puur praktische achtergrond, net als vroeger:

• Om het wandelen makkelijker te maken. De staf bood extra steun bij vermoeidheid of overbelasting en vooral op slecht gebaande wegen.
• Met de ijzeren punt diende de staf als verdedigingsmiddel tegen struikrovers of valse pelgrims en als wapen tegen loslopende honden en wolven.

De pelgrimsstaf (latijn: ‘baculus’) was een houten stok, tot en met de 14e eeuw korter dan de lichaamslengte van de pelgrim, met doorgaans bovenaan een appelvormige bolle knop en onderaan een smeedijzeren punt.

Vanaf de 15e eeuw werd de staf steeds langer en stak uit boven het hoofd van de bedevaartganger. In het midden zat toen een stevige knop met een handgreep eronder. Bovenaan waren er gewoonlijk twee bolronde knoppen, een aan de top en een wat lager.

Vanaf de 16e eeuw werd tussen beide bollen vaak een haal aangebracht, om er de drinkfles, kalebas, ransel of Jacobsschelp aan te hangen.

Stokken anno nu

Je kunt nu bijna de camino niet meer op zonder over pelgrims met stokken te struikelen. De pelgrimsstaf nieuwe stijl, waarbij de praktische redenen van ‘toen’ enigszins gemoderniseerd zijn. De wegen zijn nu beter dan in de middeleeuwen en het lopen met twee stokken blijkt beter voor je lichaam. Daarnaast zien we tegenwoordig weinig struikrovers meer en als we ze al zien zal die stok je niet echt helpen, om maar te zwijgen over wilde honden en wolven.

Voel je meer zeker

In 2010 deed de Universiteit van Northumbria (Groot-Brittannië) een onderzoek waarbij 37 mannen en vrouwen werden gemeten bij het klimmen en dalen van Mount Snowdon. De helft deed het met trekkingstokken, de andere helft zonder. De uitkomst was dat de groep met stokken minder vermoeid was na de tocht en tot drie dagen erna minder last had van vermoeide spieren. Daarnaast herstelde de groep met stokken sneller.

Het lopen met stokken heeft dus wel degelijk z’n voordelen

• Bij het bergop lopen helpen ze een handje mee, door de inzet van je armen. Je kunt als het ware jezelf een beetje ‘duwen’.
• Je krijgt minder snel (of geen) dikke vingers of handen door de continue beweging van je armen.
• Je loopt meer rechtop, wat beter is voor je rug.
• Het verlicht de last op je enkels, knieën, heupen en rug met 30%. De last is je lichaamsgewicht + je rugzak + de lengte van de wandeling die je doet. Met name bij een afdaling erg fijn!
• Je hebt meer balans en evenwicht: niet alleen tijdens het normale lopen, maar ook uiteraard tijdens de momenten waarop je letterlijk je evenwicht nodig hebt om een rivier over te steken of tijdens een moeilijke klim. Stokken geven je daarmee dus ook meer zekerheid.
• Niet echt letterlijk een reden om ze te gebruiken, maar op de camino lopen hele families, van jong tot oud lopen er mee.

Overigens komen deze voordelen het best tot zijn recht als je met twee stokken loopt.

Lopen met 1 (houten) stok mag dan wel historisch verantwoord zijn, maar zorgt voor een ongelijkzijdige belasting op je lichaam.

Het is geen schande om met stokken op de camino te lopen - veel mensen doen het, jong, oud...bijna iedereen!

De genoemde voordelen zijn het grootst bij gebruik van twee hengels. Het lopen met een paal kan mogelijk worden gebruikt als argument met historisch bewijs, maar het zorgt eigenlijk voor een onbalans en een onnodige sneeuwbelasting op het lichaam.

Bekijk deze video (in het Engels) over het juiste gebruik van uw wandelstokken

Waarom geen stokken?

Nu hebben we enkele voordelen van het gebruik van wandelstokken genoemd, maar er zijn natuurlijk ook enkele nadelen:

• Je krijgt last van allerlei lichaamsdelen wanneer je de stokken niet op de juiste manier gebruikt.
• Je wilt je handen vrij hebben om andere dingen te doen (drinken, telefoon, etc.).
• Jij (en met jou vele anderen) vinden het geluid dat de stokken maken erg irritant. Hiervoor zijn wel speciale doppen (rubber) te verkrijgen.
• Lopen met stokken is een andere manier van lopen. Je zult er aan moeten wennen.
• Je vindt het minder stoer.

Waar let je op als je wandelstokken aanschaft?

Bij de trekkingstok moet je bepalen of je één of twee stokken wilt. Dit is heel persoonlijk. Vaak worden de trekkingstokken per set verkocht, maar dat hoeft niet. Het wordt overigens aangeraden om met twee stokken te lopen omdat je anders een scheefbelasting krijgt.

Je hebt keuze uit verschillende materialen: aluminium is het meest gangbaar. Het is sterk en licht en ook nog wel wat flexibel. Het is in ieder geval de goedkoopste keuze. Titanium en carbon stokken zijn veel duurder maar wel lichter van gewicht en sterker. Het gewicht kan niet onbelangrijk zijn als je de wandelstokken meeneemt op een meerdaagse wandeltocht waarbij elke gram belangrijk is.

De trekkingstokken zijn uitschuifbaar om ze op de juiste maat te kunnen maken. De stok bestaat dan uit twee of drie delen. Bij twee delen hoef je minder te verstellen en zijn er dus ook minder kwetsbare blokkeerders (schuif of klem). Bij drie delen is het pakvolume van de stokken kleiner. Dat is handig als je ze mee wilt nemen in of langs je rugzak of in je bagage in het vliegtuig.

Dan is er nog het handvat: dat moet lekker in de hand liggen en niet je pols belasten. Het voelt voor de meeste mensen het fijnste als het handvat boven dikker is en smaller naar beneden loopt, ovaal is en iets naar voren helt. Let ook op het materiaal waar het handvat van is gemaakt. Hard plastic is niet fijn. Zachtere materialen voelen aangenamer.

Wat is de juiste lengte?

Bij de aanschaf moet je ook rekening houden met de stoklengte. De juiste stoklengte vind je door recht te gaan staan en je arm in een hoek van negentig graden te houden. De afstand van de grond tot je hand is de juiste lengte. De meeste trekkingstokken hebben een verstelbare lengte van 110 tot 140 cm. Damesstokken zijn uiteraard wat kleiner. Bijkomstig voordeel van het op lengte maken van de stokken is dat je in de bergen de lengte kan aanpassen aan wat je doet. Bij het afdalen maak je de stok wat langer en bij het stijgen juist wat korter.

Conclusie - de ideale trekkingstok

Het is beter voor je energie en je lijf. Maar je dient ze wel goed te gebruiken om andere blessures weer te voorkomen. Wat voor jou het beste is; het blijft altijd persoonlijk. Dus ga vooral, als je de mogelijkheid hebt, een paar keer proberen hoe het voor jou voelt!

Zet hier je eerste stap naar jouw camino! 

Terug